مالیات (از جمله مالیات بر ارزش افزوده پرداختی) یکی از ارکان آبادانی هر ملت است. هر شخص حقیقی و حقوقی که در کشوری فعالیت انتفاعی می‌کند، ملزم به پرداخت مالیات است. با این حال، برخی از کسب‌و‌کارها از مالیات معاف هستند و برخی دیگر میزان مالیات کمتری را پرداخت می‌کنند. میزان معافیت یا کاهش مالیات، وابسته به نوع کسبوکار و همچنین، نوع مالیات اخذ‌شده است (مالیات‌ها انواع مختلفی دارند).
فرم درخواست مشاوره رایگان
برای مثال در مورد مالیات بر درآمد، کسب‌و‌کارهایی با درآمد کم، ملزم به پرداخت این مالیات نیستند. به عبارت دیگر، وقتی درآمد شرکت‌ها به میزان مشخصی می‌رسد، لازم است درصد خاصی از سودی به‌دست‌آمده را به‌عنوان مالیات بر درآمد پرداخت کنند.
مالیات بر ارزش افزوده پرداختی نیز نوع دیگر از مالیات است که در مورد برخی از کالاها نیازی به پرداخت آن نیست. به عبارت دیگر برخی از کالاها از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند. اما آیا اگر این مالیات از قبل پرداخت شده باشد، ارزش افزوده پرداختی قابل استراد است؟
برای پاسخ به این سوال، باید درباره مالیات VAT، طریقه پرداخت آن، معافیت مالیاتی ارزش افزوده و اعتبار مالیاتی بدانید.
مالیات بر ارزش افزوده چیست؟
مالیات بر ارزش افزوده (VAT)، مالیات بر مصرفی است که از فروش کالاها و خدمات اخذ می‌شود. این یک مالیات غیرمستقیم است، به این معنی که در نهایت توسط مصرف‌کننده نهایی پرداخت می‌شود، اما در هر مرحله از زنجیره تامین توسط مشاغل، وصول شده و در نهایت به حساب دولت واریز می‌شود.
مالیات بر ارزش افزوده چطور پرداخت می‌شود؟
نحوه پرداخت مالیات بر ارزش افزوده به‌شرح زیر است:
- پرداخت توسط شرکت: وقتی شرکت بازرگانی کالایی را که مشمول مالیات بر ارزش افزوده است خریداری می‌کند، مالیات بر ارزش افزوده آن را نیز به‌عنوان خریدار پرداخت می‌نماید. این مالیات پرداخت‌شده که در نهایت باید از مشتری نهایی کسر گردد، به عنوان «اعتبار مالیاتی» شرکت در نظر گرفته می‌شود.
- جمع‌آوری: شرکت بازرگانی فوق‌الذکر ، ملزم است پس از فروش کالا و خدمات خود به مشتری نهایی، مالیات بر ارزش افزوده را نیز از مشتری دریافت کند. مبلغ این مالیات به قیمت فروش اضافه شده و از مشتری دریافت می‌شود.
- اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده: مشاغل ملزم به ارائه اظهارنامه مالیاتی هستند. این اظهارنامه سالی یک‌بار ثبت می‌گردد، البته صورت‌حساب خرید و فروش نیز که نوعی اظهارنامه دیگر محسب می‌شود، هر سه ماه یک‌بار به اداره مالیات ارسال می‌گردد. این سند نشان می‌دهد که شرکت چقدر مالیات بر ارزش افزوده پرداخت و چقدر دریافت کرده است.
- کسر اعتبار از بدهی: سازمان مالیات اعتبار مالیاتی یا همان مالیات بر ارزش افزوده ورودی را از مالیات بر ارزش افزوده بدهی فروش کسر کرد و نتیجه مبلغی است که شرکت باید به عنوان مالیات به دولت پرداخت کند.
معمولا این دو میزان مالیات (اعتبار مالیاتی و بدهی مالیاتی ارزش افزوده) با هم برابر هستند، اما گاهی این‌چنین نیست. برای مثال فرض کنید که شرکتی هنگام خرید کالا، مالیات بر ارزش افزوده آن را پرداخت کرده و سپس به دلیل تغییر قوانین مالیات، کالای مورد نظر از از مالیات معاف می‌شود. در این شرایط شرکت دارای اعتبار مالیاتی بیشتر از بدهی خود است.
اگرچه سناریوی بالا کمتر اتفاق می‌افتد، اما ممکن است شرایط دیگری در کسبوکار ایجاد شود که منجر به پیشی‌گرفتن اعتبار مالیاتی بر بدهی شود. برای مثال، برخی از شرکت‌هایی که فعالیت‌های تحقیقاتی انجام می‌دهند ویا امتیازات خاصی دارند، اعتبار مالیاتی بیشتری دریافت می‌کنند. اما آیا در این شرایط اعتبار مالیاتی و ارزش افزوده پرداختی قابل استراد است؟
آیا ارزش افزوده پرداختی قابل استراد است؟
اگر اعتبار مالیاتی بر بدهی مالیاتی در هر دوره پیشی بگیرید، دو راه برای تسویه حساب سازمان مالیات با شرکت طلبکار وجود دارد. این دو به‌شرح زیر هستند:
- استراد اعتبار مالیاتی: در این روش به دنبال درخواست مودی یا همان شرکت، سازمان مالیات موظف است در مدت زمان خاصی، طلب او را تسویه کرده و مبلغ را به حساب شرکت واریز نماید. به عبارت دیگر، در این فرض، استرداد مالیات بر ارزش افزوده شرکت و یا به‌طور کلی، اعتبار مالیاتی امکان‌پذیر است.
- انتقال بدهی به دوره‌های بعدی: این روش معمولا به شکل رایج‌تری استفاده می‌شود و به‌جای استراد مبلغ، اعتبار به دوره بعدی پرداخت مالیات انتقال می‌یابد. به عبارت دیگر اعتبار فرد یا شرکت حفظ شده و در دوره بعدی از مالیات پرداختی کاسته می‌شود.
سخن آخر
اگر اعتبار مالیاتی یک شخص حقیقی و یا حقوقی از میزان مالیاتی که باید در هر دوره پرداخت کند، پیشی بگیرد، در برخی از موارد امکان استرداد این بستانکاری وجود دارد. همچنین، ممکن است که این بستانکاری به دوره بعدی مالیات منتقل گردد. با این حال، ممکن است بستانکاری ناشی از برخی از مالیات‌ها قابل استرداد نباشد. لازم است بررسی بیشتری خصوص استرداد برخی از مالیات‌ها انجام دهید.