اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی و حقوقی فرایندی است که نیاز به داشتن شرایط ویژه و ارائه مدارک مشخصی دارد. تاجران چه در قالب شخص حقوقی و چه شخص حقیقی ممکن است بنا به دلایلی در امر تجارت خود موفق نباشند.
در این حالت بدهی های زیادی بالا آمده و شخص دیگر قادر به پرداخت تمامی بدهی ها و دیون نیست. درنتیجه فرد ورشکسته محسوب می شود. البته هر تاجری برای ورشکسته شناخته شدن به حکم دادگاه نیاز دارد. در واقع دادگاه باید ورشکستگی را تایید نماید.
در این مقاله از سایت ثبت خوارزمی قصد داریم به صورت اختصاصی به اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی و بحث پیرامون آن بپردازیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر تنها کافیست فرم مشاوره رایگان سایت را پر کنید تا کارشناسان در اسرع وقت با شما تماس گیرند.
فرم درخواست مشاوره رایگان
اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی یعنی چه؟
اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی یعنی شخص حقیقی به عنوان تاجر دیگر توانایی پرداخت بدهی هایش را نداشته باشد. در این حالت تاجر نمی توان دیون و بدهی های خود را پرداخت کرده و فعالیت اقتصادی خود را با موفقیت انجام دهد.
دقت کنید شخص حقیقی به صورت یک تاجر مستقل فعالیت می کند نه در قالب شرکت، موسسه یا هر شخص حقوقی دیگر. در نتیجه در صورت ورشکستگی تمامی آثار ناشی از آن متوجه خود شخص خواهند بود. در حالی که در ورشکستگی شخص حقوقی، آثار آن متوجه شرکت یا شخص حقوقی و نه مدیران و مسئولان آن است.
برای اعلام ورشکستگی شخص حقیقی لازم نیست حتما فرد هیچ دارایی یا ملک و املاک نداشته باشد. بلکه عدم توانایی فرد در پرداخت دیون و بدهی ها برای اعلام حکم ورشکستگی آن کافی می باشد. در نتیجه ورشکسته بودن لزوما بدین معنی نیست که فرد فاقد دارایی و مال و اموال باشد.
چه کسانی می توانند جهت اعلام ورشکستگی تاجر اقدام کنند؟
طبق ماده 415 قانون تجارت، دادخواست اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی می تواند توسط سه دسته از افراد در دادگاه ثبت شود: خود شخص تاجر، یک یا چند نفر از طلبکاران و تقاضای مدعی العموم. در ادامه هر کدام از این دادخواست ها را بررسی خواهیم کرد.
شخص حقیقی تاجر
هر تاجری به محض آن که متوجه عدم توانایی خویش در پرداخت دیون شد، باید به دادگاه اعلام ورشکستگی نماید. در این صورت باید صورتحساب دارایی ها و تمامی دفاتر قانونی خود را به دادگاه ذیصلاح تحویل دهد.
به موجب ماده 413 قانون تجارت به محض آن که 3 روز تا تاریخ وقفه در تادیه قروض گذشته باشد، تاجر باید جهت درخواست حکم ورشکستگی اقدام نماید. بیشتر تاجران حاضر به انجام چنین کاری نیستند.
یک یا چندین تن از طلبکاران
گاهی اوقات ممکن است تاجر ورشکستگی خود را پنهان کرده و یا حتی آن را انکار کند. در واقع بسیاری از تاجران حاضر نیستند ورشکستگی خود را قبول کنند. در این حالت یک یا چندین تن از طلبکاران می توانند جهت صدور حکم ورشکستگی تاجر حقیقی اقدام نمایند.
تقاضای مدعی العموم یا دادستان
ورشکستگی نه تنها به طلبکاران و خود تاجر لطمه می زند، بلکه ممکن است باعث ایجاد آسیب در کار دیگر تاجران شود. در این حالت سایر تاجرانی که با شخص در ارتباط بوده اند، در معرض خطر ورشکستگی قرار می گیرند. با توجه به آن که دولت باید در امر تجارت نظارت های لازم بر ورشکستگی را انجام دهد، دادستان می تواند درخواست ورشکستگی را داشته باشد.
شرایط اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی
اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی تحت شرایط خاصی انجام می شود. بنابراین برای اعلام ورشکستگی تجار توجه به این شرایط و نکات بسیار مهم است.
- ورشکستگی مخصوص اشخاص حقیقی تاجر است. بنابراین حتما باید تاجر بودن فرد و انجام فعالیت های بازرگانی وی در دادگاه اثبات شوند. در غیر این صورت نمی توان حکم ورشکستگی را برای شخص حقیقی صادر کرد.
- شخص حقیقی باید از تادیه وجوهی که بر عهده او هستند، متوقف شود. یعنی توانایی تادیه بدهی های خویش را نداشته باشد.
- نمایندگان و کارمندان تجارتخانه چون خود عمل تجاری انجام نمی دهند مشمول قوانین ورشکستگی نخواهند شد.
- بدهی ها و دیون تاجر باید به صورت پول نقد باشد. بدهی از نوع اموال غیرمنقول شامل ورشکستگی نمی شود.
- باید به دادگاه اثبات شود که ورشکستگی از نوع عادی یا به تقصیر است نه ورشکستگی از نوع تقلب.
آثار اعلام ورشکستگی برای شخص حقیقی
اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی آثار و عواقب مشخصی را برای این افراد و فعالیت آن ها به دنبال دارد. آثار ورشکستگی تجار به شرح زیر هستند:
- تاجر در مداخله، دخل و تصرف در اموال خود منع می شود. زیرا اموال وی مصادره شده و از آن ها جهت پرداخت دیون و بدهی ها استفاده خواهد شد.
- تمامی دیون مدت دار یا تاریخ دار تاجر به زمان حال در می آیند.
- تاجر از مداخله در دعاوی مطرح شده در دادگاه منع خواهد شد.
- تاجر حق انجام هیچ گونه خرید و فروش و معامله ای را نخواهد داشت. همچنین تمامی معاملات انجام شده توسط تاجر بعد از اعلام ورشکستگی همگی ملغی خواهند بود.
- تاجر حق ندارد هیچ یک از اموال خود را فروخته و یا به نام فرد دیگری ثبت نماید.
مزایای اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی
- دیگر فرد ورشکسته لازم نیست به صورت مستقیم با طلبکاران در ارتباط باشد. در این حالت طلبکاران برای مطالبات خود باید به دادگاه اداره تصفیه مراجعه نمایند. در نتیجه نیازی به رویارویی فرد ورشکسته و طلبکاران نخواهد بود.
- شخص ورشکسته با طلبکاران خود صلح کرده و در خصوص مبلغ بدهی قابل دریافت با هم معامله می کنند. در واقع تاجر می تواند اینگونه میزان بدهی های خود را به حداقل برساند.
- در حالت عادی تاجر باید جهت تاخیر در پرداخت طلب طلبکاران، خسارت های زیادی را پرداخت نماید. اما در صورت اعلام ورشکستگی تاجر تنها ملزم به پرداخت عین بدهی بدون خسارت آن خواهد بود.
- امکان تعویق در پرداخت بدهی های دولتی با اعلام حکم ورشکستگی وجود دارد. پرداخت کارمزد تسهیلات و وام های بانکی و مالیات های سنگین دولتی جزء این بدهی ها خواهند بود. با اعلام ورشکستگی فرد می تواند از پرداخت این بدهی ها صرف نظر کرده و یا پرداخت آن ها را به تعویق بیندازد.
معایب اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی
اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی دارای معایب خاصی نیز است. به همین دلیل برخی تجار از اعلام ورشکستگی خود دور می کنند. این معایب به صورت زیر هستند.
- با اعلام ورشکستگی به اعتبار فرد در میان کسبه و سایر تاجران خدشه وارد می شود. به همین دلیل ممکن است شروع مجدد فعالیت های تجاری برای تاجر دشوار شود.
- تاجر تا زمان پرداخت تمامی بدهی ها و رضایت طلبکاران نمی تواند هیچ گونه معامله تجاری انجام شود.
- شخص حقیقی هیچ دخل و تصرفی بر اموال خویش ندارد و نمی تواند وجه نقد داشته باشد.
- تمام دیون مدت دار تاجر به زمان حال بازمی گردند. بنابراین باید زودتر از موعد پرداخت شوند.
فرایند ثبت ورشکستگی و صدور حکم آن برای تجار
یعنی باید برای دادگاه اثبات شود که تاجر واقعا ورشکسته شده و ورشکستگی آن نی از نوع عادی یا به تقصیر است. بعد از ارائه مدارک مورد نیاز برای اعلام ورشکستگی، حکم ورشکستگی صادر شده و مراحل پرداخت دیون آغاز می شوند.
جمع بندی
در این مقاله از سایت ثبت خوارزمی به معرفی کامل نحوه اعلام ورشکستگی اشخاص حقیقی، مزایا، معایب و فرایند آن پرداختیم. همچنین شرایط و آثار اعلام ورشکستگی را توضیح دادیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن های موجود در سایت تماس بگیرید تا کارشناسان حقوقی شما را راهنمایی کنند.