شرکت حمل و نقل از جمله شرکت‌هایی است که به منظور رفع نیازهای بشر و آسایش و راحتی آن‌ها به وجود آمده است. نیازهایی که با گذشت زمان شکل پیچیده‌تری به خود گرفته و بسیار متنوع شده‌اند. استفاده از سیستم‌های حمل و نقل به گذشته‌های بسیار دور برمی‌گردد. آن زمان که سومری‌ها در حدود ۳۵۰۰ سال پیش اولین چرخ‌ها را در سطح بسیار ابتدایی به کار بردند. چرخ‌هایی که به وسیله چهارپایان کشیده می‌شد. شاید قبل از سومریان نیز بودند کسانی که شکل دیگری از سیستم حمل و نقل را مورد استفاده قرار می‌دادند، اما چون نشانی از آن‌ها نبوده از صفحه‌های تاریخ حذف شده‌اند.
شکل گیری شرکت حمل و نقل
با گذشت زمان هر چه قدر که بشر در مسیر تکامل خود قرار گرفت و علم نیز همراه آن پیشرفت کرد، سیستم‌های حمل و نقل نیز به تبع آن پیشرفت کردند و شکل‌های جدیدتری به خود گرفتند. تا این که در قرن حاضر ما شاهد سیستم‌های حمل و نقل بسیار پیشرفته‌تری همچون سیستم حمل و نقل هوشمند هستیم.
نیاز مبرم به سیستم‌های حمل و نقل به منظور جا به جایی و حمل و نقل افراد، کالاها، مواد اولیه ضروری و غیره و همچنین نیاز به استفاده از ماشین آلات مختلف در این سیستم، باعث شد که مراکزی در قالب شرکت حمل و نقل ایجاد شوند، که به صورت تخصصی عهده دار کار حمل و نقل شوند و خدماتی را در این زمینه ارائه دهند.
با این اوصاف این شرکت‌ها به وجود آمدند تا با انجام کار حمل و نقل به صورت تخصصی، امر حمل و نقل را تسهیل بخشند
نحوه‌ی حمل و نقل مسافر یا کالا
1. حمل و نقل مسافر یا کالا در محدوده یک شهر که به صورت زمینی و اغلب توسط ماشین‌های سواری، دوچرخه‌ها، اتوبوس‌ها و غیره انجام می‌گیرد.
2. حمل و نقل مسافر یا کالا بین شهرهای مختلف یک کشور که اغلب به صورت زمینی و برای برخی از شهرها که دارای فرودگاه هستند به شکل هوایی و توسط ماشین‌های سواری، وی آی پی‌ها، اتوبوس‌ها، قطارها، هواپیماها و غیره انجام می‌گیرد.
در مقیاس وسیع‌تر حمل و نقل مسافر یا کالا در بین کشورهای دنیا که به آن حمل و نقل بین‌المللی نیز گفته می‌شود. حمل و نقل بین‌المللی اغلب به سه طریق زمینی، هوایی و دریایی قابل انجام است.
شرایط لازم برای تاسیس یک شرکت حمل و نقل
افرادی که می‌خواهند یک شرکت حمل و نقل را تأسیس نمایند لازم است موارد زیر را در نظر بگیرند:
این افراد در مرحله اول باید مشخص کنند که قصد دارند در چه محدوده‌ای کار کنند، محدوده شهری، محدوده بین شهری و یا در سطح بین المللی. چرا که برای ثبت یک شرکت حمل و نقل لازم است نوع شرکت و نیز محدوده کاری آن مشخص شود.
چنانچه این افراد بخواهند شرکت حمل و نقل درون شهری تأسیس کنند، می‌توانند بدون اخذ مجوز در زمان ثبت این نوع شرکت اقدام نمایند. این کار به این علت انجام می‌گیرد که اداره ثبت شرکت‌ها به منظور ایجاد اشتغال برای افراد می‌خواهد روند ثبت شرکت را تسهیل نماید.
در رابطه با فعالیت‌هایی که این شرکت‌ها می‌توانند انجام دهند، اداره ثبت شرکت‌ها تصمیم‌گیری می‌کند.
این شرکت‌ها موظفند مطابق تصمیم‌گیری‌های اداره ثبت شرکت‌ها در رابطه با موضوع فعالیتشان، فعالیت نمایند.
شرکت‌های حمل و نقل درون شهری می‌توانند در قالب شرکت‌های سهامی خاص و یا در قالب شرکت‌های با مسئولیت محدود ثبت شوند.
ویژگی‌های شرکت‌های سهامی خاص
شرکت‌های سهامی خاص شرکت‌هایی هستند که سرمایه آن‌ها به سهام‌هایی مساوی القیمه تقسیم می‌شود و مسئولیت هر کدام از صاحبان سهام به اندازه مبلغ اسمی سهام آن‌ها است.
از جمله ویژگی‌های این نوع شرکت‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
در این نوع شرکت‌ها تعداد مدیران می‌تواند سه نفر یا بیشتر از آن باشد.
سهام شرکت‌های سهامی خاص قابل انتشار نیست.
این نوع شرکت‌ها مجمع عمومی ندارند.
همچنین سهام این نوع شرکت‌ها در بازار بورس قابل معامله نیست.
در شرکت سهامی خاص اعلامیه پذیره نویسی وجود ندارد.
صاحبان این نوع شرکت‌ها باید در زمان تأسیس آن ۳۵ درصد میزان کل سرمایه را به حساب مخصوص این کار انتقال دهند.
تمامی سرمایه شرکت سهامی خاص توسط موسسان آن تأمین خواهد شد.
ثبت شرکت حمل و نقل در ایران
همانطور که آمارها نشان می‌دهد در ایران ثبت شرکت حمل و نقل به شکل شرکت با مسئولیت محدود بیشتر از ثبت شرکت حمل و نقل به صورت شرکت سهامی خاص است.
لازم به ذکر است تاسیس شرکت حمل و نقل درون شهری برای عموم افراد آزاد است.
چنانچه افراد بخواهند کار حمل و نقل را در محدوده بین شهری و یا در سطح بین المللی انجام دهند، باید از وزارت راه و شهرسازی مجوزهای مربوطه را اخذ نمایند.
این وزارت‌خانه ابتدا شرایط متقاضیان را بررسی کرده و سپس با تأیید صلاحیت‌های مربوطه مجوزهای لازم را صادر می‌نماید.
مجوزهای لازم جهت تاسیس شرکت حمل و نقل
متقاضیان ثبت شرکت حمل و نقل در محدوده بین شهری و یا سطح بین المللی برای اخذ مجوزهای لازم باید مراحل زیر را طی نمایند:
باید مدارک مورد نیاز را تکمیل نمایند.
در سامانه اداره ثبت شرکت‌ها ثبت نام نمایند.
تأییدیه نام را از بخش تأیید نام اداره ثبت نام شرکت‌ها دریافت نمایند.
اساسنامه شرکت را تهیه کنند.
در نهایت نیز کلیه مدارک فوق و سایر مدارک مورد نیاز را به وزارت‌خانه مربوطه تحویل دهند و از این طریق تمامی مراحل اخذ مجوز را طی نمایند.
شرایط مورد نیاز برای شرکت در آزمون جهت تاسیس شرکت حمل و نقل
از جمله شرایط مورد نیاز برای شرکت در این آزمون به شرح زیر است:
متقاضیان باید تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.
متقاضیان باید پیرو یکی از ادیان رسمی کشور ایران باشند.
متقاضیان باید دارای گواهی عدم سوء پیشینه موثر کیفری باشند.
متقاضیان باید دارای گواهی عدم اعتیاد به مواد مخدر باشند.
متقاضیان باید دارای کارت پایان خدمت باشند.
سن متقاضیان باید حداقل ۲۵ سال باشد.
مدرک تحصیلی متقاضیان حداقل دیپلم باید باشد.
متقاضیان باید دارای سابقه کار مفید اجرایی در زمینه حمل و نقل بین المللی باشند، برای افراد دیپلم این مقدار ۸ سال، برای افراد با مدرک فوق دیپلم ۶ سال، برای افراد لیسانس ۴ سال و برای افراد فوق لیسانس ۳ سال و در نهایت برای متقاضیان با مدرک دکترا ۲ سال است.