هر شرکت برای پیشبرد اهداف مورد نظر خود، برنامههایی از پیش تعیین شده دارد، هدایت این برنامهها در جهت رسیدن به اهداف شرکت نیازمند شخصی است که بتواند چرخ محرک جزئیات اجرایی آن را در جهت درست به حرکت درآورد. این شخص که مدیرعامل شرکت میباشد با استفاده از تمامی پتانسیلها، از بین بردن نقاط ضعف و تقویت جنبههای مثبت شرکت، تلاش دارد تا نظارت به انجام صحیح کار، منفعت شرکت، شرکا و افراد شاغل در آن را تامین کند.
مدیرعامل شرکت سمتی را به عهده دارد که مسئولیتهای زیاد و سنگینی را به دوش خود میکشد بنابراین باید فردی دارای توان مدیریتی بالا و آشنا به حیطهی فعالیت شرکت باشد. در شرکتهای مهندسی مشاور بهتر است که مدیرعامل، خود مهندس توانمندی با سطح دانش بالا و تجربهی مکفی بوده و لایق ترین فرد در سمت مدیرعاملی قرارگیرد. انتخاب چنین شخصی به عنوان مدیرعامل وظیفهی هیئتمدیرهی منتخب شرکا میباشد.
مدیرعامل شرکت کیست؟
مدیرعامل، مسئول مدیریت فعالیتهای اجرایی شرکت است. گرچه در اغلب موارد خود او یکی از سهامداران شرکت میباشد امامی تواند از خارج از دایرهی شرکای شرکت نیز انتخاب شود. این امر به صلاحدید هیئتمدیره بستگی دارد تا بالاترین سمت اجرایی شرکت را به یکی از ذینفعان اصلی شرکت بسپارد یا نه. اگر سهامداران، مدیرعامل را از بین اعضای هیئتمدیره انتخاب کنند، مدت زمان تصدی سمت مدیرعاملی شخص با مدت زمان عضویت او در هیئتمدیره برابر خواهد بود. هیئتمدیره هر زمان که صلاح بداند میتواند مدیرعامل شرکت را تغییر داده و شخص دیگری را به جای وی انتخاب نمایند.
مدیرعامل هر شرکت، نمایندهی آن شرکت است. حدود اختیارات و وظایف وی را هیئتمدیره تعیین میکند و نیز مدیرعامل، حق امضاء از طرف شرکت را داراست. اختیاراتی که از طرف هیئتمدیره به مدیرعامل تفویض شده و یا قصد تفویض آن را داشته باشند بایستی از طریق صورتجلسه مناسب به ادارهی ثبت شرکتها و واحد ثبتی مربوطه اعلام گردد تا بهصورت چاپی در روزنامههای رسمی کشور آگهی شود.
شرایط مدیرعامل شرکت
- مدیرعامل شرکت باید به یکی از ادیان مورد تایید کشور، مقید باشد
- وی بایستی تابعیت ایران را داشته و ایرانی باشد
- این شخص نباید سابقهی کیفری داشته باشد
- مدیرعامل شرکت مهندسی مشاور باید گواهی عدم اعتیاد ارائه دهد
- نباید در نهادها و سازمانهای دولتی مشغول به کار باشد
- شخص مورد نظر برای مدیرعاملی نباید در شرکت دیگری مدیرعامل باشد
- (در خصوص آقایان) باید کارت پایان خدمت یا معافیت سربازی داشته باشد
- مدیرعامل شرکت مهندسی مشاور باید حد اقل 25 سال سن داشته باشد
- اگر دارای مدرک دیپلم است، پنج سال سابقهی کار مرتبط داشته باشد
- اگر تحصیلات عالیه دارد، حداقل سه سال سابقهی کار مرتبط داشته باشد
مدارک مورد نیاز برای مدیریت عامل شرکت
- گواهی عدم اعتیاد
- گواهی عدم سوءپیشینه
- گواهی عدم عضویت در سازمانها یا نهادهای دولتی
- کپی کارت پایان خدمت یا معافیت سربازی (برای آقایان)
- کپی شناسنامه و کارتملی
- کپی آخرین مدرک تحصیلی
- دو قطعه عکس پرسنلی
چه کسانی نمی توانند مدیرعامل شوند
- افرادی که در خصوص آنها حکم ورشکستگی صادر شده باشد (مادهی 111 قانون تجارت).
- هر فردی که در شرکت دیگری به عنوان مدیرعامل مشغول فعالیت باشد (مادهی 126 قانون تجارت).
- افرادی که به دلیل ارتکاب به جرم خاصی در حال گذراندن دوره محکومیت خود باشند (مادهی 111 قانون تجارت).
اختیارات مدیرعامل
نام و مشخصات و حدود اختیارات مدیرعامل باید با ارسال نسخهای از صورت جلسهی هیاتمدیره به مرجع ثبت شرکتها اعلام و پس از ثبت در روزنامههای رسمی کشور آگهی شود. این وظیفهی هیئتمدیره است که آن را مشخص کند. در اغلب موارد مدیرعامل به عنوان بالاترین بخش هرم اجرایی شرکت، مسئول تصمیمگیری در بارهی کلیات اجرایی شرکت و هدایت کارکنان و کارمندان آن در جهت پیشبرد اهداف شرکت و سودآوری برای شرکت، سهامداران و شرکای آن میباشد اما اقدامات ایشان نمیتواند بر خلاف موضوع شرکت بوده و همچنین نمیتوانند در موضوعاتی که در صلاحیت مجامع عمومی است دخالتی نموده و تصمیمی اتخاذ کند.
بنابراین مدیرعامل میتواند در چارچوب اساسنامهی شرکت و اختیاراتی که هیاتمدیره بهطور رسمی و علنی به وی اعطا کرده، قراردادهایی را امضا کند، برای شرکت تعهداتی را به وجود بیاورد و در ارتباط با امورات مختلف شرکت اتخاذ تصمیم کند. همچنین باید گفت که آن دسته از موضوعاتی که فقط هیاتمدیره میتوانند در خصوص آن تصمیم گیری نمایند نیز از حدود اختیارات مدیرعامل خارج است. این امکان وجود دارد که هیاتمدیره برخی مسئولیتها و اختیارات مدیرعامل را به فردی دیگری به عنوان معاون یا قائم مقام مدیرعامل بدهد. شرح این موارد نیز لازم است تا به صورت دقیق مشخص و ثبت شده باشند. مجمع عمومی میتواند برای مدیران خود مدت تصدی محدودی را تعیین نماید.
و در آخر
در بارهی تخصصهاي مشترك، مدرك مديرعامل غير امتيازآور بايستي از رشتههاي تحصيلي مورد قبول تخصصهاي مورد تقاضا باشد. مديرعامل حتي در صورت غير امتيازآور بودن بايستي امتياز سرگروهي را در تخصص مرتبط با مدرك تحصيلي خود و متناسب با بالاترين پايهی درخواستي شركت كسب نمايد ولي در اين حالت نيازي به داشتن شرط سابقه طراحي ندارد.
در خصوص موضوع پذيرفتن معافيت تحصيلي افراد، در تشخيص صلاحيت شركتهاي مشاور، براي اعضاي هيأتمديره شركت مشروط بر اينكه اين افراد در راستاي استفاده از اين امتياز، تحصيلات خود را در دوره قانوني مقرر طي نمايند بلامانع ميباشد (البته در صورتي كه شرايط و وضعيت فرد در شركت، با ساير ضوابط و مقررات مربوط از جمله آيين نامهها و دستورالعملهاي تشخيص صلاحيت مغايرتي نداشته باشد)