یکی از چالش‌هایی که اغلب صاحبان مشاغل و کسب و کار‌ها با آن رو‌به‌رو هستند، پرداخت مالیات است. در قانون، انواع مالیات مستقیم و غیر مستقیم برای مشمولین پرداخت مالیات در نظر گرفته شده که هر یک از آنها دارای پیچیدگی‌های منحصر به فرد خود می‌باشند. از همین رو مودیان مالیاتی در نحوه پرداخت، محاسبه، زمان پرداخت و نوع مالیات سردرگم می‌شوند. یکی از جدیدترین انواع مالیات، ارزش افزوده می‌باشد. با توجه به جدید بودن فرایند پرداخت Value added، مشمولین مالیات، دانش کافی در این زمینه نداشته و اغلب هنگام سررسید مالیات، مشمول جرایم مالیاتی می‌شوند. برای خروج از این چالش‌ها بهترین کار مشاوره با کارشناسان مالیاتی است. در صورتی که در پر کردن انواع اظهارنامه به مشاوره‌های مالیاتی نیاز دارید، به سایت ثبت خوارزمی مراجعه کرده و با پر کردن فرم مشاوره، پرسش‌های خود را مطرح نموده تا در اسرع وقت کارشناسان مجرب این سایت، پاسخگوی شما باشند.
فرم درخواست مشاوره رایگان
ارزش افزوده چیست؟
ارزش افزوده (Value added) یکی از جدیدترین انواع مالیات است که از چند دهه اخیر در کشورهای پیشرفته در حال اجراست و در کشور ایران نیز با تصویب قانون مالیات ارزش افزوده در سال 1387 توسط مجلس شورای اسلامی در حال اجرا می‌باشد. ارزش‌افزوده، مالیاتی است که هزینه‌های مالیاتی را از دوش تولیدکننده برداشته و در زنجیره کامل تولید، توزیع و مصرف تقسیم می‌شود. به این معنی که هزینه‌های مالیاتی فقط به تولیدکننده نمی‌رسد؛ بلکه تمام کسانی که در چرخه توزیع و مصرف قرار دارند، باید این مالیات را پرداخت نمایند. در واقع، مالیات بر ارزش افزوده نوعی مالیات غیر مستقیم است که در طی چند مرحله در چرخه تولید، توزیع و مصرف و براساس ارزش کالای تولید شده از مالیات دهندگان اخذ می‌شود. به زبان ساده این نوع مالیات مدرن یعنی در هر مرحله‌ای که بر ارزش کالای تولید شده اضافه می‌شود، آن ارزش مشمول مالیات شده و از تولیدکننده، توزیع‌کننده و مصرف‌کننده اتخاذ می‌شود.
بیایید ارزش افزوده را با یک مثال توضیح دهیم. فرض کنید کارخانه‌ای به تولید کیک و کلوچه مشغول می‌باشد. این کارخانه برای تولید یک کیلو کیک موادی از قبیل شکر، آرد و تخم‌مرغ استفاده می‌کند. اگر قیمت تمام‌شده مواد اولیه برای تولید کیک 40 هزار تومان باشد. تولیدکننده پس‌از تهیه و ترکیب مواد اولیه آن را به قیمت 70 هزار تومان به بازار عرضه می‌کند. این یک کیلو کیک برای تولیدکننده، ارزش‌افزوده‌ای به مبلغ30 هزار تومان به‌وجود می‌آورد؛ بنابراین ارزش افزوده به ارزشی گفته می‌شود که در فرآیند تولید به واسطه استفاده از مواد اولیه به محصول اضافه می‌گردد. پس Value added به میزان افزایش ارزش پولی کالا در طی مراحل تولید اطلاق می‌شود.
چه مشاغلی باید مالیات بر ارزش افزوده خود را پرداخت کنند؟
تمام مشاغلی که به نوعی در کار خرید و فروش کالا و خدمات هستند، مشمول پرداخت مالیات بر ارزش‌افزوده می‌باشند. منظور از مشمولین پرداخت ارزش افزوده کسانی هستند که به‌موجب قانون موظف به پرداخت مالیات هستند. طبق ماده یک قانون مالیات‌های مصوب سال ۱۴۰۰ مؤدیان و مشمولان پرداخت مالیات بر ارزش‌افزوده چنین تعریف شده‌اند: “اشخاصی که به عرضه کالا، ارائه خدمات و واردات یا صادرات مبادرت می‌نماید.” همچنین بر طبق ماده ۴ قانون مالیات‌های غیر مستقیم مؤدیان مالیاتی فرصت دارند تا پایان انقضای هر دوره مالیاتی، کل مالیات را به سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایند. مهم‌ترین مشاغلی که باید Value added خود را پرداخت کنند عبارت هستند از:
- کلیه واردکنندگان و صادرکنندگان
- کارخانه‌های تولیدی و صنعتی
- معادن
- ارائه دهندگان خدمات حسابداری، حسابرسی و خدمات مالی
- حسابداران رسمی
- ارائه دهندگان خدمات مدیریتی
- ارائه‌دهندگان خدمات رایانه‌ای
- هتل‌ها و مهمان‌پذیرها
- عمده‌فروش‌ها
- فروشگاه‌های بزرگ
- نمایندگان مؤسسه‌های تجاری و صنعتی
- مؤسسه‌های حمل‌ونقل موتوری و باربری اعم از زمینی دریایی و هوایی
- شرکت‌های تبلیغاتی و بازاریابی
- فروشندگان طلا و جواهر
- فروشندگان آهن‌آلات
- صاحبان تالارهای پذیرایی و رستوران‌ها
- صاحبان دفاتر اسناد رسمی
- غذاخوری‌ها و سفره‌خانه‌ها
- صاحبان دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی
- اغذیه فروش‌ها
- فروشگاه‌های زنجیره‌ای
- چاپخانه‌ها و بنگاه‌های معاملات املاک
تفاوت ارزش افزوده و سود
یکی از چالش‌هایی که مالیات‌دهندگان با آن روبرو هستند در مورد تفاوت بین ارزش افزوده و سود است. چنانکه گفتیم Value added از فروش خالص منهای ارزش مواد و خدمات خریداری شده حاصل می‌شود. بارزترین تفاوت بین Value added و سود در فرمول و نحوه محاسبه آن می‌باشد. اگر پیش‌تر دقت کرده باشید گفتیم که ارزش افزوده حاصل فروش خالص بعد از کسر ارزش مواد و خدمات خریداری شده می‌باشد؛ اما سود فروش خالص پس از کسر تمام هزینه‌ها بدست می‌آید. این هزینه‌ها شامل هزینه تجهیزات، پرسنل، حقوق کارمندان و مواد اولیه می‌باشد. پس می‌توان نتیجه گرفت که Value added فقط از مواد و خدمات اولیه کسر می‌شود، درحالی‌که سود از کلیه هزینه‌ها بدست می‌آید.
جمع‌بندی مطالب
به‌طورکلی هر کالایی که به شکل مواد اولیه وارد چرخه تولید می‌شود، پس‌از گذراندن مراحل تولید، به ارزش آن افزوده شده که در علم اقتصاد به آن ارزش‌افزوده می‌گویند. با توجه به اینکه در قانون مالیاتی کشورها در چند سال اخیر وارد شده، در‌خصوص تنظیم اظهارنامه فصلی مالیاتی بر ارزش افزوده مودیان مالیاتی را با چالش‌های مختلفی مواجه می‌کند. اگر شما هم یک مودی مالیاتی هستید، برای آشنایی با قوانین مالیاتی، با کارشناسان ثبت خوارزمی در ارتباط باشید.