سؤالات بسیاری در مورد ساختار شرکت سهامی عام، نحوه کارکرد، نوع مالکیت آن، قوانین آن و… وجود دارند. شرکت‌های سهامی جزء یکی از هفت دسته انواع قالب‌های شرکت جهت تأسیس قرار می‌گیرند.
در واقع شرکت‌های سهامی و شرکت‌هایی با مسئولیت محدود دو مورد از متداول‌ترین انواع قالب‌های شرکت جهت ثبت هستند. اما از میان شرکت‌های سهامی، نوع عام آن بیشتر در معرض پرسش‌ها و سؤالات مختلف قرار می‌گیرد.
یکی از مهم‌ترین این سؤالات این است که آیا شرکت‌های سهامی عام دولتی‌اند یا خصوصی؟ در این مقاله از ثبت خوارزمی می‌خواهیم به صورت کامل به این پرسش و سایر پرسش‌های دیگر پیرامون این شرکت‌ها پاسخ دهیم. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره حقوقی می‌توانید فرم مشاوره رایگان سایت را پر کنید. کارشناسان حقوقی در اسرع وقت با شماره تلفن شما تماس خواهند گرفت.
فرم درخواست مشاوره رایگان
شرکت سهامی عام چیست؟
شرکت سهامی به صورت عمده شامل دو نوع شرکت سهامی عام و شرکت سهامی خاص می‌شود. شرکت‌های سهامی، شرکت‌هایی‌اند که سرمایه آن‌ها به صورت سهام مختلف در آمده است. هر سهامدار به میزان مبلغ اسمی سهام خود در شرکت سهم و مسئولیت دارد.
شرکت‌های سهامی عام که به شرکت‌های بورسی نیز معروف هستند، در بازار بورس فعالیت دارند. یعنی این شرکت‌ها بیشتر سرمایه مورد نیاز خود را از طریق پذیره‌نویسی و فروش اوراق بهادار به دست می‌آورند.
معمولاً شرکت‌های سهامی عام بسیار گسترده بوده و به انجام پروژه‌های توسعه‌ای مشغول هستند. بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که حوزه فعالیت این شرکت‌ها بسیار گسترده‌تر است. دلیل آن می‌تواند سرمایه زیاد این شرکت‌ها باشد. زیرا عمده سرمایه این شرکت‌ها توسط مردم تأمین خواهد شد.
اصلی‌ترین تفاوت شرکت سهامی خاص نیز با سهامی عام در همین مورد است. برای تشکیل شرکت‌های سهامی عام حداقل ۵ نفر شریک لازم بوده و حداقل سرمایه آن نیز ۵ میلیون ریال است.
تفاوت شرکت‌های سهامی عام و سهامی خاص
شرکت‌های سهامی عام با شرکت‌های سهامی خاص تفاوت‌های بسیاری دارند. آشنایی با این تفاوت‌ها به شما کمک می‌کند تا ماهیت هر دو نوع شرکت را بهتر درک نمایید.
- سرمایه شرکت‌های سهامی عام از طریق مؤسسان و عموم مردم تأمین می‌شود. اما سرمایه شرکت سهامی خاص تنها از طریق مؤسسان تأمین خواهد داشت.
- حداقل تعداد افراد مؤسس برای سهامی عام ۵ نفر و برای سهامی خاص ۳ نفر است.
- سهامی عام امکان انتشار اعلامیه پذیره‌نویسی و عرضه عموم سهام را دارد. در حالی که سهامی خاص فاقد این توانایی می‌باشد.
- انتقال مالکیت سهام در سهامی عام به سهولت انجام شده و بر تداوم شرکت تأثیری ندارد. اما این امر در سهامی خاص باید با موافقت مدیران صورت گیرد.
- در شرکت سهامی خاص بازرسان از طریق شرکا انتخاب می‌شوند. اما در سهامی عام این بازرسان از میان اسامی پیشنهادی وزارت اقتصاد و امور دارایی انتخاب خواهند شد.
شرکت دولتی چیست؟
یکی از سؤالات اصلی بسیاری از متقاضیان ثبت شرکت این است که آیا شرکت‌های سهامی عام جزء شرکت‌های دولتی محسوب می‌شوند یا خیر؟ در پاسخ به این سؤال ابتدا لازم است شرکت‌های دولتی و ماهیت آنان را معرفی کنیم.
شرکت دولتی شرکتی است که حداقل ۵۱ درصد مالکیت آن به دولت تعلق داشته باشد. در واقع بیش از نصف سهام این شرکت‌ها باید تحت مالکیت دولت قرار گیرد تا بتوان آن را دولتی دانست. در این شرکت‌ها، دولت به عنوان سرمایه‌گذار اصلی حضور دارد.
با این وجود شرکت‌های تجارتی که توسط شرکت‌های دولتی تشکیل می‌شوند، به معنای اخص دولتی نیستند. همچنین طبق قانون خاصی نیز آن‌ها را مدیریت نخواهند کرد. اما چون بیشتر سرمایه آن‌ها متعلق به دولت است، جزء شرکت‌های دولتی محسوب می‌شوند.
آیا شرکت سهامی عام دولتی است؟
همان طور که در بخش‌های قبل توضیح دادیم، اکثر سرمایه مورد نیاز شرکت سهامی عام از طریق عموم مردم تأمین می‌شود. مؤسسان تعهد دارند ۲۰ درصد از سرمایه اولیه لازم برای تأسیس این شرکت‌ها را تأمین کنند. از این ۲۰ درصد، حداقل باید ۳۵ درصد آن را به صورت نقدی بپردازند.
همچنین برای پرداخت باقی مبالغ سرمایه تعهد مشخصی داشته باشند. بقیه سرمایه شرکت از طریق انتشار پذیره‌نویسی و عرضه سهام در اختیار عموم مردم تأمین می‌شود. در نتیجه نمی‌توان شرکت‌های سهامی عام را شرکت دولتی دانست. زیرا بیشتر سهام آن به مردم تعلق دارد.
تفاوت شرکت‌های دولتی با شرکت‌های تجاری
یکی از مهم‌ترین تفاوت‌های شرکت دولتی با شرکت‌های تجاری، نوع انتخاب بازرس برای آن هاست. در شرکت سهامی عام بازرس از میان اسامی لیستی که توسط وزارت اقتصاد و امور دارایی پیشنهاد می‌شود، انتخاب خواهد شد.
در شرکت‌های دولتی بازرس وظیفه قانونی بر عهده داشت و سازمان حسابرسی به صورت مستقیم عهده دار این مسئولیت است. مسئولیت نمایندگی سهام دولت در مجمع عمومی این شرکت‌ها بر عهده وزیر اقتصاد و دارایی یا چندین وزیر منصوب شده توسط هیئت مدیران است.
امکان تبدیل شرکت سهامی خاص به سهامی عام وجود دارد؟
در برخی شرایط شرکت‌های سهامی خاص ممکن است تصمیم بگیرند که شرکت خود را به سهامی عام تبدیل کنند. این کار می‌تواند جهت افزایش سرمایه شرکت، توسعه آن و دسترسی به پروژه‌های بزرگ‌تر و گسترده‌تر صورت گیرد. زیرا شرکت سهامی عام می‌تواند در بازار بورس فعالیت کرده و از این طریق سرمایه زیادی را جذب کند.
برای تبدیل سهامی خاص به سهامی عام باید برخی مراحل قانونی طبق لایحه اصلاحی قانون تجارت انجام شوند. همچنین کسب مجوز‌های لازم از سازمان بورس و اوراق بهادار برای ورود به بازار بورس و پذیره‌نویسی لازم است. بنابراین با طی این مراحل امکان تبدیل شرکت‌ها وجود خواهد داشت.
شرکت‌های بورسی جزء سهامی عام محسوب می‌شوند یا سهامی خاص؟
مسلماً شرکت‌های بورسی همگی جزء شرکت‌های سهامی عام هستند. به همین دلیل است که امکان دسترسی مردم به سهام این شرکت‌ها وجود دارد. در غیر این صورت عموم مردم نمی‌توانستند سهام این شرکت‌ها را خرید و فروش کنند. یکی از اصلی‌ترین و الزامی‌ترین شرایط ورود به بازار بورس برای شرکت‌ها، سهامی عام بودن آن هاست. در غیر این صورت امکان فعالیت آن‌ها در بازار بورس وجود نخواهد داشت.
موارد مهم قابل ذکر در اظهارنامه شرکت سهامی عام
یکی از مهم‌ترین مدارک لازم جهت ثبت شرکت سهامی عام، تکمیل اظهارنامه است. اظهارنامه‌ها فرم‌هایی هستند که توسط اداره ثبت شرکت‌ها تهیه می‌شوند. مرجع ثبت شرکت‌ها اطلاعات موجود در این اظهارنامه‌ها را با توجه به قوانین موجود بررسی می‌کند. مواد مهم قابل ذکر در اظهارنامه به شامل موارد زیر هستند:
- نام عنوان شرکت و موضوع فعالیت آن
- موقعیت اقامتگاه شرکت و مؤسسان آن
- مقدار سرمایه و تعداد سهام شرکت
- تعهد پرداخت و آورده‌های غیرنقدی شرکت
- مرکز اصلی شرکت و مدت فعالیت آن
پذیره‌نویسی شرکت‌های سهامی عام و نکات مهم آن
پذیره‌نویسی قراردادی است که سرمایه‌گذار را ملزم به خرید تعدادی از سهام منتشر نشده شرکتی در آینده و قیمت معین می‌کند. طرح اعلامیه پذیره‌نویسی شرکت‌های سهامی شامل موارد زیر می‌باشد:
- نام، موضوع فعالیت، مدت فعالیت، شعب، آدرس اقامتگاه و… شرکت
- هویت، اقامتگاه و شغل مؤسسان شرکت سهامی
- میزان سرمایه شرکت و تعیین آورده‌های نقدی و غیرنقدی آن
- تعیین مقدار تعهد شده سرمایه توسط مؤسسان و مبلغ پرداخت شده توسط آن‌ها
- جزئیات هزینه‌های انجام شده توسط مؤسسان
- درج شماره حساب و مشخصات حساب بانکی جهت پرداخت مبلغ نقدی سهام
جمع‌بندی
در این مقاله از سایت ثبت خوارزمی به معرفی کامل شرکت سهامی عام و باید و نباید‌های مربوط به آن پرداختیم. همچنین دولتی بودن یا نبودن این شرکت و تفاوت آن را با شرکت‌های سهامی خاص توضیح دادیم. در صورت داشتن سؤالات بیشتر می‌توانید با شماره تلفن‌های موجود در سایت تماس بگیرید تا کارشناسان پاسخگوی سؤالات شما باشند.